JEVREJSKA MAHALA

O jakom prisustvu jevrejske zajednice na Dorćolu svedoče mnoga istorijska dela, zapisi, ali i spomenici kulture, koji postoje u ovom delu Beograda. Jevreji su počeli intenzivnije da se doseljavaju na ove prostore prognani iz Španije, još tokom 16. veka. Pouzdano se zna da je već tada na ovom prostoru postojala organizovana jevrejska zajednica. Jevrejska mahala na Dorćolu, prema turskim katastarskim popisima, pominje se prvi put 1572. i 1582. godine, ali se smatra da je ona egzistirala još od ranije.

Taj deo grada u kojem su živeli skoro isključivo Jevreji, zvao se Jalija, što je značilo priobalje ili zemljište pored reka. Jalija je bila deo starog Dorćola, a zahvatala je prostor od Malog Kalemegdana do stare električne centrale sa jedne strane i od Ulice Cara Dušana do dunavske obale, sa druge strane. Ovde još uvek postoji Jevrejska ulica, jedna od retkih beogradskih ulica koja je uspela da sačuva svoje ime puna dva veka. U ovoj ulici nalazila se i prva beogradska sinagoga – El kal vjež.

Ta najstarija sefardska sinagoga bila je centar kulturnog i verskog života Jevreja u Beogradu. Bila je najveća i najznačajnija beogradska sinagoga, sve do izgradnje sinagoge Bet Izrael 1908. godine, takođe na Dorćolu. Sinagoga Bet Izrael spaljena je tokom povlačenja nacista iz Beograda, krajem Drugog svetskog rata, a nalazila se na današnjoj adresi Cara Uroša 20. Danas je u Beogradu aktivna samo sinagoga Sukat Šalom.

U ulici Kralja Petra 71, u zgradi Jevrejske opštine, danas možete posetiti Jevrejski istorijski muzej. U sklopu muzeja nalazi se i deo stepeništa koje je sačuvano iz sinagoge Bet Izrael.

 

Za sve informacije o Novom Dorćolu, posetite nas na adresi Venizelosova 29.

Pišite nam: office@dekainzenjering.rs

Pozovite nas: +381646590118  |  +381114077777